از امروز تا پنجشنبه 28 مرداد؛ اين فاصله شش روزه براي داوطلبان آزمون سراسري 95 که مجاز به انتخاب رشته شده‌اند يعني آخرين فرصت؛ يعني آخرين شانس براي تحقق روياي عبور از سردر دانشگاه ها در کسوت يک دانشجو؛ آخرين تلاش براي انتخاب رشته‌اي که شغل آينده آنها را تحت‌تاثير قرار مي‌دهد؛ يعني استرس و نگراني از انتخاب رشته صحيح بين آنها و خانواده‌هايشان.
موضوعي که مرداد را به محبوب‌ترين ماه سال بين جماعتي تبديل کرده است که فرصت‌طلبانه از اين نياز چندروزه داوطلبان ورود به دانشگاه سوءاستفاده مي‌کنند.
سودجوياني که همزمان با اعلام نتايج اوليه کنکور، با استفاده از تب و تاب انتخاب رشته و به وجود آمدن تمايل جمعي در داوطلبان براي ورود به دانشگاه، درست دست روي چيزي مي‌گذارند که آرزوي آنهاست؛ تضمين ورود!
عبارت ساده‌اي که باعث شده موسسه‌ها و مراکز کوچک و بزرگ انتخاب رشته از بازار آشفته عرضه و تقاضا در اين ايام استفاده کنند و با اعلام قيمت‌هاي بالا و نامتعارف درنهايت جيب‌هايشان را پر کنند.
جماعتي که مشتري‌هايشان را مي‌شناسند و براي جذب آنها هربار يک بهانه جديد پيدا مي‌کنند و پا به دنياي تبليغات مي‌گذارند از «همکاري مشاوران سازمان سنجش» و «عودت هزينه در صورت قبول نشدن در رشته دلخواه» گرفته تا «شرکت در قرعه‌کشي يک دستگاه 206»! وعده وعيدهايي که هرکدام نرخ معامله را بالا و پايين مي‌کنند؛ از 50 هزارتومان گرفته تا رقم‌هاي چندصدهزارتوماني براي مراکز مشاوره مدعي!
هشدار سازمان سنجش به داوطلبان
اين در حالي است که سازمان سنجش هرسال طي اطلاعيه‌اي، مشارکت کارشناسان و مشاوران اين مرکز را با مراکز انتخاب رشته تکذيب مي‌کند.
اطلاعيه‌اي که امسال هم همزمان با اعلام رتبه‌ها دردسترش عموم قرار گرفته است و براساس آن هيچ‌يک از مسئولان، کارشناسان يا کارکنان سازمان سنجش، همکاري با هيچ مؤسسه‌اي ندارند و افراد نام برده شده در تبليغات مؤسسات يادشده، فاقد ارتباط و همکاري با اين سازمان بوده و طرح موضوعات اين‌چنيني به منظور سوءاستفاده از داوطلبان است.
سوءاستفاده از داوطلبان موضوعي است که از سوي محمود صادقي، عضو کميسيون آموزش و تحقيقات مجلس شوراي اسلامي هم تائيد مي‌شود؛ مخصوصا وقتي که به ما هشدار مي‌دهد: همزمان با اعلام نتايج اوليه کنکور، مراکزي فعاليتشان را شروع مي‌کنند که مدعي انتخاب رشته تضميني هستند، مراکزي که يک نوع کسب و کار و تجارت در اين حوزه راه انداخته‌اند و از داوطلبان مي‌خواهم اصلا به آنها اعتماد نکنند.
اين نماينده مجلس ادامه مي‌دهد: هيچ سازمان، دستگاه و موسسه‌اي، نمي‌تواند قبولي فرد را جدا از رتبه‌اي که خودش به دست آورده و امتياز علمي که دارد تضمين کند، درنتيجه هرگونه ادعا مبني بر تضمين، يک نوع کلاهبرداري و دروغ است و داوطلبان و خانواده‌هايشان بايد مراقب اين نوع سودجويي‌ها باشند.
چرا تضميني وجود ندارد؟
با تمام اين تفاسير درِ دکان‌هاي انتخاب رشته از امروز تا پنجشنبه يکي يکي باز مي‌شود و پشت هر در تعدادي از داوطلبان صف مي‌کشند؛ داوطلباني که نمي‌دانند چرا ادعاي اين مراکز براي انتخاب رشته‌هاي تضميني يک نوع کلاهبرداري است. ما اين سوال را از امير زنده نام، برنامه‌ريز و هدايتگر تحصيلي مي‌پرسيم و او در جواب مي‌گويد: فرآيند انتخاب رشته در هرسال باتوجه به رتبه‌اي که داوطلب به دست مي‌آورد، چه در زيرگروه، چه منطقه و چه کشور، به نفرات قبل از رتبه خودش بستگي دارد. بنابراين اگر امسال علاقه جمعي در عده‌اي از داوطبان به سمت رشته خاصي معطوف شود، داوطلبان آن رشته بيشتر مي‌شوند و رتبه‌هاي بعدي شانس قبولي در آن رشته را از دست مي‌دهند، اين مراکز هم اطلاعات سال گذشته را دارند، از رويکرد جمعي داوطلبان امسال به رشته‌ها که خبر ندارند، پس نمي‌توان به تضمين آنها اعتماد کرد.
زنده‌نام براي سوال ما دليل ديگري هم مي‌آورد و آن اين که اغلب کساني که در اين مراکز انتخاب رشته مي‌کنند، به ظرفيت رشته‌ها در دفترچه انتخاب رشته توجه نمي‌کنند، چراکه ظرفيت پذيرش رشته‌ها بشدت متغير است؛ يعني از يکصد نفر تا هشت نفر و حتي کمتر؛ در نتيجه تضمين قرار گرفتن داوطلب در ظرفيت‌هايي که اعلام شده مخصوصا ظرفيت‌هاي پايين، اتفاقي دور از ذهن است.
خود داوطلب بهترين متخصص براي انتخاب رشته
اما اگر قرار است داوطلبان به اين مراکز و موسسه‌ها اعتماد نکنند و در دام چند روزه آنها براي خالي کردن جيب خانواده‌ها نيفتند، پس چه کسي مي‌تواند بهترين انتخاب رشته را براي آنها انجام دهد؟ حسين توکلي، مشاور عالي سازمان سنجش براي اين پرسش يک جواب بيشتر ندارد. توکلي به جام‌جم مي‌گويد: به نظر من متخصص‌ترين فرد براي انتخاب رشته خود داوطلب است.
مشاور عالي سازمان سنجش درباره چرايي اين ادعا توضيح مي‌دهد: انتخاب رشته کار پيچيده‌اي نيست؛ اگر داوطلبان ما يک نصف روز را به مطالعه دقيق دفترچه و شرايط و ضوابط انتخاب رشته، روش‌هاي انتخاب و شرايط پذيرش دانشجو اختصاص بدهند، بسادگي مي‌توانند دست به انتخاب رشته بزنند. من معتقدم داوطلبي که در آزمون سراسري شرکت کرده اين توان و آمادگي را دارد که بسهولت، هم رشته خوب و متناسب با ويژگي‌هاي خودش را انتخاب کند و هم اين انتخاب را در محل و دانشگاه خوبي انجام دهد.
توکلي در ادامه به داوطلباني که اين روزها در تب و تاب انتخاب رشته هستند توصيه مي‌کند: اين فرصت چند روزه را از دست ندهند، با توجه به استعدادها و علايق‌شان رشته‌ها را اولويت‌بندي کنند. از متخصصان و دانشجويان فعلي رشته‌هايي که انتخاب کرده‌اند اطلاعات کسب کنند و به مساله بومي‌گزيني توجه داشته باشند؛ چه رشته‌هاي بومي استاني، چه بومي ناحيه‌اي و چه بومي قطبي.
مشاور عالي سازمان سنجش تاکيد مي‌کند: به نظر من تنها جايي که داوطلب نياز به کمک دارد وقتي است که کد رشته محل‌ها را به ترتيب اولويت در فرم انتخاب رشته وارد مي‌کند. اينجاست که بايد پدر يا مادر يا يکي از نزديکان به او کمک کند و دست آخر براي اين‌که کد رشته محل‌ها با آن چيزي که در دفترچه وجود دارد تطابق داشته باشد و داوطلب کدي را اشتباه وارد نکرده باشد، موارد را کنترل کند.